अनिता थापा मगर रामेछाप (संचारकर्मी)
आमा हजुर मेरो जन्मदाता , हजुर मेरो पहिलो खुसी अनि जीवनमा पहिलो चोटी मैले उचारण गरेको शब्द हो आमा । हजुरको बारेमा जति बोल्छु उति कम हुन्छ । आमा अरुको लाख भन्दा हजुरको काख निकै प्यारो हून्छ । आमा जुन शब्द जतिपटक उच्चारण गर्छु त्यति पटक उच्च सम्मान र महसुस गर्दा न्यायो पनको आभास हून्छ । आमा, लकडाउनले यतै थुन्यो। भेट्न पाईन, देख्न पाईन ।
म घरकी माइली छोरी , म भन्दा माथी एकजना दिदि अनि म भन्दा मुनी एकजना बहिनी र एउटा भाइ अनि आमा बुबा । घरको सबैभन्दा छुच्ची र जिद्दी स्वभाबको म । जाँगर चलेको बेलामा म सबै कामहरु गर्थे । स्कुलका हरेक कार्यक्रममा म सहभागी हुन्थे । धेरै कार्यक्रमहरुमा त मैले बिजय पनि हासिल गरेको थिए । त्यतिबेला सबैभन्दा खुसी मेरी आमा हुनुहुन्थ्यो । आमाले सधै आशिर्बाद र हौसला दिनुहून्थ्यो ।
आमा एउटा कुरा याद छ हजुरलाई । म कक्षा ८ मा पढ्नेबेला म मात्रै १३ बर्षको थिए त्यतिबेला हाम्रो घरमा सानो पसल थियो । अनि म जब स्कुलबाट पढेर आउथे त्यतिबेला हजुरले बाख्रा बस्तु लगिसक्नुभएको हून्थ्यो । भाइबहिनी अगाडि नै आउथे ,खाजा खाएर खेल्न जान्थे । दिदि कक्षा ११ मा पढ्नुहुन्थ्यो । घर भन्दा अलि टाढा जानुपर्ने भएकाले दिदि ढिलो आउनुहुन्थ्यो ।
एकदिन मैले घरको दराजबाट एक काटुन चाउचाउ चोरेर खाएको याद आयो । एक काटुन चाउचाउँ मैले खाए अरुलाइ पनि दिए । चाउचाउ नखाइसकेपछि धानको भकारी भित्र लुकाएर राखे । बेलुका आमा आउनुभयो । त्यतिबेला मलाइ धेरै कुट्नुभएको थियो अनि गाली गर्नुभएको थियो । म धेरै चोरेर खान्थे । एकदमै छुच्चो,कसैले भनेको नमान्ने,घमन्डी स्वभाबको थिए ।
तर पनि आमाको माया न हो म बेस्सरी रोएको देख्दा आमाले सहन सक्नुभएन । मलाइ आएर काखमा राखेर नरोन भन्नुभयो । अनि सुमसुम्याउनु भयो । अब यस्ता काम कहिले नगर है गर्न हुदैन भन्नुभयो ।
त्यसभन्दा पछाडि पनि धेरै पटक त्यस्ता काम गरेको छु । पछि उमेर बढेसंगै त्यस्ता कामहरु गर्नुहून्न भन्ने लाग्दै गयो र त्यो चोर्ने बानी म बाट हट्दै गएको हो । अहिले सम्झिदा लाग्छ भुल गरिएछ ।
त्यसपछि आमाको महत्वको कुरा गरम अथाह माया र प्रेम परिपुर्ण एउटै ब्यक्ति हुनुहून्छ आमा । गहिरो प्रेमको औचित्य पनि आमालाइ नै थाहा हून्छ । ९ महिना लामो आन्तरिक संघर्ष र प्रसव पीडालाइ आमाको सबैभन्दा ठुलो सहनशक्तिको मानक मानिन्छ । एउटा सन्तान जन्मिदा हजारौँ कोषिका चुडिएको कठोर पिडालाइ आमाले सन्तानको मधुर चिच्याहटमा भुलिदिन्छन् । हजारौँ वजनको भारीलाइ नदेखाएर भुल्न सक्ने ताकत सिर्फ आमामा मात्रै हुन्छ ।
हाम्रो समाजमा चलन छ ,हाम्री आमा झुत्री,मैलो,अनि टालेको लुगा लगाउनुभएको छ भने अरुको अगाडी उहाँ मेरो आमा भन्न समेत हिचकिचाउछौ । आमा भनेको आमा नै हुनुहन्छ त्यसैले आमालाइ नराम्रो कदापी गर्नुहुदैन् ।
आफुले पाउका हरेक पीडालाइ कठोरताका साथ सहन सक्ने भएकाले नै होला त्यो इश्वरीय वरदान, त्यो स्वर्गीय आनन्द ,सन्तान उत्पादन भगवानले आमालाइ नै सुम्पिएको । त्यसैले त आमा हामी यो संसारमा छौ होला । अझै आज हामी छोरी भोली हामी त्यसैगरी आमा हुदै हजुरआमा सम्म बन्छौ । एउटा भनाइ छनी मलाइ एउटा असल आमा देउ म तिमीलाइ एक असल राष्ट्र दिनेछु ।
एक बैज्ञानिकले भनेकाछन् ः जीवनमा एक दिन मात्रै त्यस्तो दिन आउने गर्छ , जुन दिन सन्तान रुँदा आमा मुस्कुराउँछिन्,त्यसपछि त्यो दिन जीवनमा कहिल्यै पनि आउँदैन कि एक सन्तान रुँदा आमा मुस्कुराउन् । सन्तान जीवनमा असफल हुदा होस् , वा सन्तानले सय मुरी दुख पाउदा होस् वा सन्तानले नराम्रो काम गर्दा हो पहिलो पीडा आमालाइ नै हून्छ ।
आमा पहिलो औषधि हुन् । अँध्यारोको दीप पनि आमा नै हुन् । सन्तानलाइ पुग नपुग खुवाइसकेपछि रित्तो भाडोमा पानी खन्याउँदै मलाइ त भोक छैन आज भनेर सुत्ने पनि आमा नै हुन ।
आमा सम्बन्धी केहि भनाइहरु छन् जुन एकदमै मन छुन्छ ,आमा चाहे पढेको होस् वा अनपढ होस् तर संसारको सबैभन्दा बहुमुल्य ज्ञान आमाबाटै प्राप्त हुने गर्दछ ।
त्यस्तै म रातभर स्वर्गको आनन्द उठाईरहे ,जब निन्द्राबाट ब्युजिए तब थाहा भयो म त आमाको अंगालोमा पो निदाएको रहेछु ।
त्यस्तै जीवनमा यति कुरा भगवान संग माग्नु कि आमा बिनाको घर कसैको नहोस् र कुनै आमा बेघर नहोस् र अन्तिम भनाइ मर्नको लागी त धेरै बाटोहरु छन तर जन्म लिनको लागी एउटा मात्रै बाटो छ त्यो हो आमा ।
जीवनमा सबैभन्दा खुसी पनि आमाकै काखँमा मिल्छ । आमाले जस्तो सुकै पीडा सजिलै टार्न सक्छिन् । तर आफ्नो सन्तान गुमाएको पीडा उसलाइ असह्य हुन्छ
आमा भगवानको अर्को रुप हुनुहून्छ । आमालाइ घृणा हैन माया गरौँ ,स्नेह गरौँ ,आमालाइ बृद्धाआश्रम होइन आफुले जे खानुहून्छ त्यहि दिएर घरमै संगै राखौ ,राम्रोसंग पालनपोषण र हेरबिचार गरौँ ।
आमाको मुख हेर्ने दिन बर्षमा एकचोटी आउने गर्छ । जबदेखी म घर भन्दा टाढा गए त्यसदिनदेखी आमाको मुख हेर्ने दिनमा म आमालाइ भेट्न गएको छैन् । यो बिशेष दिनमा मात्रै राम्रो गर्ने अरु दिन बेवास्था गर्ने भन्दा पनि सदाबहार आमालाइ हेर्ने दृष्टिकोण अनि स्याहारसुसार देखी पालनपोषणमा समेत बिशेष ध्यान दिन जरुरी छ ।
जब म अमा बन्छु मँ तपाइ जस्तो बन्न चाहान्छु ,जसले हरेक कुरालाइ राम्रो देख्छ र हरेक खराबीलाइ माफी गर्दछ । त्यसैगरी संसारको लागी तपाई एक आमा हुनुहुन्छ भने हाम्रो लागी आमा संसार हुनुहून्छ ।
अझै एउटी आमा हुनुहुन्छ जसले अन्य सबैको ठाउँ लिन सक्छिन्् तर जसको ठाउँ अरु कसैले लिन सक्दैन् । एकदिन खुसी राख्ने,मिठामिठा खान दिने अनि ३६४ दिन रुवाउने बरु सदाबहार मायालाइ माया गर्ने गर्न जरुरी छ । यति कुरा पनि बुझौ आज हामी हाम्री आमालाइ हेला गर्छौ भने भोली तपाइहामीको पनि आमा बन्ने पालो आउछ है यो कुरा कदापि नभुलौ ।
यिनै आमा हुनुहून्छ जसले हामीलाइ यो संसारमा जन्मदिनुभयो , पाइला चाल्दै ताते गर्दै सिकाउनुभयो , देवीको प्रतिरुप अनि ममताकी खानी हुनुहून्छ आमा जस्ले आफ्ना इच्छाहरु मारेर सन्तानको खुसीको लागी दिनरात ,घामपानी नभनि लागिरहनुहून्छ ।
जन्मदिनुहुने अनि कर्म दिनुहुने सम्पुर्ण आमाहरुलाइ आमाको मुख हेर्ने दिनको धेरै शुभकामना छ ।