१२ मंसिर, रामेछाप ।
अबका दिनमा ठुला, मझौला, तथा साना कृषकहरुलाई समेट्ने गरि कार्यक्रम अगाडी बढाउन आवश्यक रहेको कृषी ज्ञान केन्द्र रामेछाप र दोलखाकी प्रमुख निर्मला गुरुङको भनाई रहेको छ ।
गुरुङका अनुसार-जिल्लामा भएका किसानहरुको बालीनालीमा आएका विभिन्न समस्याहरुलाई प्रत्यक्ष अनुगमन मार्फत समन्वय गर्दै समस्याको समाधान गरिएको छ ।
रामेछाप जिल्लामा खाद्यान्न बालीमा भन्दापनि फलफुलमा धेरै रोगले सताएको उनी स्वीकार्छिन् । उत्पादित वस्तुहरुको बजारीकरणमा केही समस्या रहेपनि उत्पादित वस्तु भने नघटेको गुरुङ बताउछिन ।
रामेछाप धान खेतीका लागी उपयुक्त छ भने गहुँ र मकै खेतीको लागी दोलखामा उपयुक्त भएको पाईन्छ । गुरुङको भनाई अनुसार खाद्यान्न वालीमा धानको उत्पादनलाई हेर्दा हाइब्रेट धानमा किसानहरु अधिक मात्रामा पल्कीएपनि भविष्यमा यसको ठुलो असर पर्ने छ ।
कृषी ज्ञान केन्द्रले ५ टन भन्दा बढी उन्नत विउ (धान, गहुँ, मकैको ) उत्पादन गरे वापत प्रति केजी २० रुपैयाँको दरले किसानहरुलाई अनुदान दिने व्यवस्था गरको छ । यो कार्यले खाद्यन्न बालीको विस्तार गर्ने छ ।
गुरुङ भन्छिन् : ठुलाठुला अनुदानमा कार्यक्रम गरिने हुदा साना किसानहरु कार्यक्रबाट बन्चित हुने गरेका छन् । जुन अनुदानमा रहेको कार्यक्रम साना किसानहरुले गर्न नसक्ने भएको कारण नै साना किसानहरु छुटेका हुन् । साना किसानहरुलाई कसरी समेट्ने भन्ने विषयमा मन्त्रालयबाटै छलफल कार्य अगाडी बढाएर एकिकृत बनाउने लक्ष्य कृषी ज्ञान केन्द्रको रहेको छ ।
गुरुङको भनाई अनुसार उन्नत विउ र बजारीकरणलाई सहजीकरण गर्न सकियो भने उत्पादनमा बढावा आउने छ ।
रामेछाप र दोलखाको कृषी क्षेत्रलाई रामेछापमै बसेर हेर्नुपर्दा धेरै समस्या रहेको र थोरै कर्मचारीले धेरै ठाउँमा सेवा प्रदान गर्नु पर्दा रामेछापका किसानले लिए जति फाइदा दोलखाका किसानहरुले नलिएको उनले बताएकी छिन् ।
समय अनुसार आउने विभिन्न प्रकारका मौसमी रोगहरुलाई समयमै अनुगमन गरेर फलफुलमा किरा पर्ने जस्ता समस्याको नियन्त्रण गर्न सकिने कुरामा गुरुङ विस्वस्त छिन् । उनका अनुसार, यस्ता समस्याहरुको समाधान गर्नको लागी किसानलाई तालिमको आवश्यकता पर्छ । तालिम संचालनका लागी बजेटको अभाव रहेको छ । बजेट नहुदापनि अन्य कार्यक्रम अन्तर्गत प्राविधिक ज्ञान सीपहरु दिइरहेको छ।
